- Wstęp
- EXEMPLA: GATUNEK LITERACKI I STYL MYŚLENIA
- ŚWIAT ŻYWYCH I ŚWIAT ZMARŁYCH
- „WIELKA” I „MAŁA” ESCHATOLOGIA
- ZACHODNI PORTAL KATEDRY ST. LAZARE W AUTUN I PARADOKS ŚWIADOMOŚCI ŚREDNIOWIECZNEJ
- NARODZINY CZYŚĆCA
- „RELIGIA WINY”
- DUSZA I CIAŁO
- KAZANIE I KRYTYKA SPOŁECZNA
- KOBIETA, RODZINA, SEKS, CZYLI CYWILIZACJA MĘŻCZYZN
- WROGOWIE: HERETYCY I INNOWIERCY
- REALIZM?
- TROCHĘ PSYCHOLOGII, CZYLI ZAMIAST ZAKOŃCZENIA
- WYKAZ SKRÓTÓW
- SPIS ILUSTRACJI
Nota wydawnicza: Aron Guriewicz, znakomity rosyjski mediewista, stopień doktorski uzyskał w latach pięćdziesiątych za pracę dotyczącą anglosaskiego chłopstwa w VII-XI wieku. Do roku 1987 nie otrzymywał zgody na wyjazdy z kraju, a jedynym wyjątkiem była wizyta w Polsce w roku 1967. Jest wykładowcą w Instytucie Historii Powszechnej Rosyjskiej Akademii Nauk. Prowadzi tam od roku 1987 międzydyscyplinarne seminarium z dziedziny antropologii historycznej. Jest również redaktorem naczelnym czasopisma „Odisej. Czeławiek w istorii”. Mieszka i pracuje w Moskwie. Napisał między innymi: Problemy genezisa fieodalizma w Zapadnoj Jewropie (1970), Istorija i saga (1972), Norwieżskoje obszczestwo w ran nieje Sriedniewiekowje. Problemy socjalnogo stroja i kultury (1977), „Edda” i saga (1979). Najnowsze dzieła to: Sriedniewiekowyj mir – kultura biezmołstwujuszczego bolszinstwa (1988), Problemy istoriczeskogo sintieza i szkoła Annales (1991). W Polsce dotychczas ukazały się: Wyprawy Wikingów (1969), Kategorie kultury średniowiecznej (1976), Problemy średniowiecznej kultury ludowej (1987). W przygotowaniu: Jednostka w dziejach Europy, w znakomitej, międzynarodowej serii zainicjowanej i prowadzonej przez Jacques’a Le Goffa – „Tworzenie Europy”.
Jak ludzie epoki średniowiecza postrzegali otaczający ich świat, a także siebie samych – oto jedno z najciekawszych, ale i najtrudniejszych pytań współczesnej mediewistyki. Ścieżek, prowadzących do odtworzenia, choćby w przybliżeniu mentalności żyjących wówczas ludzi, ich obrazu rzeczywistości, należy szukać w słabo jak dotąd wykorzystywanych źródłach, niejako „drugiego gatunku”, takich jak wizje czy exempla, czyli moralizujące opowieści wplatane przez kaznodziejów w tok kazań. Epoka tak dawna nie pozostawiła przecież pełnych refleksji wspomnień ani zaangażowanych rozprawek psychologów społecznych. Interesująca nas, a prawie nie znana warstwa powszedniej świadomości kryje się być może w tych świetnych niekiedy anegdotach, jakimi są exempla.
